Op 28 juli 2022 is het ‘Earth Overshoot Day‘. Op deze dag hebben we het hele rantsoen van wat onze aarde fatsoenlijkerwijs in een jaar aan voedsel en grondstoffen kan voortbrengen, opgesoupeerd. De rest van dit kalenderjaar leven we als het ware op de ecologische pof.
Recepten
Linzensalade
Ze doen misschien vooral aan de herfst denken, met hun warme, aardse tinten. Maar of ze nou bruin, rood, geel of groen zijn, linzen zijn eigenlijk het hele jaar door lekker. Een linzensalade is zelfs bij uitstek een zomers gerecht: snel klaar en de ideale picknickmaaltijd!
Een ui hoort erbij
Vezels moeten we eten. Meer dan we nu doen. Véél meer. Want de gunstige bacteriën in onze darmen houden van vezels.
Helaas houden wij mensen kennelijk minder van vezels. We consumeren er gemiddeld maar 20 gram per dag van, terwijl dat er minstens 30 zouden moeten zijn. En daarmee doen we onszelf ernstig tekort. Want een florerend darmbacterievolkje kan wonderen doen voor de gezondheid.
Spinazieomelet
We moeten meer groenten eten. Dat schijnt sommige mensen zwaar te vallen. En inderdaad, om half acht ’s avonds nog eens een half pond spruitjes (of een zomerse equivalent daarvan) naar binnen werken is nogal een opdracht.
Raapsteeltjesweer
Raapsteeltjes! Ik schreef al eerder over ze op deze site, want ik ben dol op ze. Omdat ze zo lekker zijn, omdat ze zo gezond zijn, maar vooral omdat ze echt bij het vroege voorjaar horen. Zodra ze op de markt komen, weet je dus: de winter nadert zijn einde. Vlag uit.
Salie in de soep
Het balkon staat er pierig bij: een mottige buxus, een bamboe waarvan ik alleen maar kan hopen dat-ie ooit weer ontwaakt. Maar de bak met kruiden oogt verrassend groen. Vooral de salie, die van de zomer nog aan meeldauw ten onder leek te gaan. Dat vraagt om een recept.
Geweldig groen
De marktkoopman had groene kolen. Prachtexemplaren waarnaar ik uren kon staren vanwege al die bergen, dalen, kleine vijvertjes van dauwwater en de vele fluwelige schakeringen van groen.
Maar daarna zette ik wel het mes in de kool van mijn keuze. Ik kocht hem uiteindelijk immers toch vooral omdat groene kool lékker is. En gezond bovendien: een rijke bron van onder andere de vitamines C en K, calcium, foliumzuur en – zoals alle kolen – plantaardige eiwitten. Bovendien bevat groene kool – opnieuw zoals alle kolen – stofjes die van nature een antibiotische werking hebben. Niet verkeerd in een winter als deze!
Goed gekruid
Dat je er goed aan doet iedere dag 250 gram groenten en twee stuks fruit te eten, weten we inmiddels wel. Ondertussen blijft het voor de meeste Nederlanders een uitdaging die hoeveelheden ook echt te halen – de meesten komen nog steeds maar nét aan de helft.
Kikkererwtensoep
‘Vrijdag bonendag’, besloot een van mijn collega’s bij het kwartaalblad Genoeg. Dit nadat we een themanummer aan peulvruchten hadden gewijd. Het blad somde dan ook een indrukwekkende reeks pluspunten van peulvruchten op – van hun kleine ecologische voetafdruk via hun grote bijdrage aan de stikstofverlaging tot het feit dat het geweldige vleesvervangers zijn – en eigenlijk maar één nadeel; dat je er behoorlijk winderig van kunt worden.
Bietjesfeest
De bieten worden weer geoogst, in de betere winkel en marktkraam kun je ze nu in alle kleuren krijgen. Profiteer daarvan! Want al dat bonts staat niet alleen mooi op tafel, het is ook lekker – én vreselijk gezond.
Dat komt onder andere door de stofjes die voor de intense kleuren zorgen: de betalaïnen. Dit zijn antioxidanten, en daarvan weten we dat ze beschermen tegen kanker en hart- en vaataandoeningen.
Bietensap voor sporters
Ook zit er veel nitraat in bieten. Dat kan de doorbloeding van de spieren verbeteren en daarmee je prestatievermogen verhogen. Een reden waarom duursporters graag bietensap drinken – maar of dat in grote hoeveelheden veilig is, is maar de vraag.
Met een portie geroosterde bieten op je bord loop je gelukkig geen risico op zo’n overdosis nitraat, en krijg je al die andere gezondheidsvoordelen in mooie hoeveelheden mee. Het is geen bewerkelijk recept, en als je het in grote hoeveelheden maakt heb je de volgende dag een lekkere lunchsalade – ook koud smaken ze goed.
En waar eet je ze dan bij? Om het knusse herfsteffect nog wat op te poken, zou ik zeggen: combineer ze met een geurige vegetarische paddenstoelenrisotto. Maar een lekkere puree van kruimige aardappelen en knolselderij en een (verantwoord) stukje vlees past er ook goed bij.
Zo maak je geroosterde bieten
Nodig:
Per persoon 1 à 2 bieten, liefst in meerdere kleuren
Een of meer rode uien
Knoflook naar smaak
Tijm (vers of gedroogd)
Olijfolie
Peper en zout naar smaak
Bereiding:
Verwarm een flinke ovenschaal (zonder anti-aanbaklaag) voor in de oven, op ca 200 graden.
Schil de bieten en snijd ze in halve maantjes van gelijke grootte.
Schil de ui(en) en snijd ze in halve maantjes van gelijke grootte.
Pel de knoflookteentjes en hak ze grof.
Neem de schaal uit de oven, giet er een gulle scheut olijfolie in en voeg de bieten en de ui toe. Strooi de gehakte knoflook, de tijm en zout en peper erover en hussel goed. Zet terug in de oven en laat in ca. 20 minuten garen.